WPŁYW TELEWIZJI I GIER KOMPUTEROWYCH NA PSYCHIKĘ DZIECKA

Media takie, jak telewizja, czy Internet stały się ważnym elementem współczesnego życia. Są wspaniałym wynalazkiem XX wieku. Dzieci poświęcają im coraz więcej czasu. Telewizję oglądają średnio około 30h tygodniowo, a dostępność komputerów i Internetu z roku na rok wzrasta. Gry komputerowe "zapalonym graczom" zajmują nawet kilkadziesiąt godzin tygodniowo, często przy nie zmniejszonym czasie przeznaczonym na telewizję.

Wymienione media otwierają przed młodzieżą ogromne możliwości, które jeszcze dla poprzednich pokoleń były niedostępne. Przede wszystkim ułatwiony jest dostęp do wszelkiego rodzaju informacji. Wiadomości o tym, co dzieje się w świecie można uzyskać na bieżąco. Dzięki telewizji można w nich uczestniczyć. Media umożliwiają też dostęp do sztuki: teatru, filmu, muzyki. Obrazy przesyłane na odległość pozwalają na oglądanie miejsc, których inaczej nigdy nie moglibyśmy zobaczyć, a obrazy przedstawiające wydarzenia losowe jak, np. klęski żywiołowe wywołują współczucie i pomoc na dużą skalę.

Z tymi ogromnymi możliwościami media niosą olbrzymie zagrożenia, gdyż wpływają na osobowość dziecka. Każda czynność, jeśli jest wykonywana przez kilka godzin dziennie i kilkadziesiąt godzin tygodniowo ma ogromny wpływ na wykonującego go człowieka.

Media zajmują czas wolny, który dziecko mogłoby wykorzystać w bardziej pożyteczny sposób np. czytanie książek, ruch na świeżym powietrzu, zabawy z rówieśnikami, rozmowę z rodzicami, rozwijanie zainteresowań.

Gry komputerowe są rodzajem relaksu, zastępują rzeczywistość, oraz niejednokrotnie drugą osobę. Każda gra ma swoisty charakter. Są gry prezentujące agresję i przemoc, ale także są gry mające terapeutyczny i edukacyjny charakter. Każda z nich dostarcza określonego rodzaju wiadomości: pozytywnych bądź negatywnych. W grach komputerowych gracz przeważnie jest aktywnym uczestnikiem tego, co się dzieje na ekranie. Jednak w większości gier akcja opiera się na agresji. Występuje tutaj zasada stosowania przemocy, która jest nagradzana. Gracz identyfikuje się z agresorem i wygrywa, jeżeli skutecznie stosuje przemoc, oraz przyzwyczaja się do niej, gdyż czynność jest powtarzana wiele razy. W grach komputerowych dziecko wielokrotnie zadając cierpienia, uczy się agresji, którą w późniejszym swoim życiu może przenieść do realnego świata.

Oglądanie programów telewizyjnych nie wymaga żadnej aktywności fizycznej, wystarczy tylko wygodnie usiąść w fotelu i pilotem wybrać program, który ma się ochotę obejrzeć.

Proszę spojrzeć na dziecko siedzące przed telewizorem: jest ono najczęściej nieruchome, siedzi w nieprawidłowej pozycji, garbi się, a zważywszy, że w szkole też spędziło wiele godzin w pozycji siedzącej należy mu się po lekcjach jak najwięcej ruchu.

Telewizja wpływa na psychikę dziecka, a zwłaszcza te programy, które pokazują agresję

i przemoc. Dzieci niebezpiecznie oswajają się z aktami agresji, staje się to dla nich normalne, nie dostrzegają cierpienia, które się zadaje. W salach kinowych często 6na przemoc reagują dzieci śmiechem, śmiało patrzą na najokrutniejsze sceny. W ten sposób zaciera się granica między dobrem a złem, często dziecko czuje chęć do naśladowania bohaterów filmów i w skrajnych przypadkach prowadzi to do pozbawienia kogoś życia, czym społeczeństwo jest później mocno zbulwersowane.

Szczególnie uderza brak krytycyzmu, świadomości zła, jakie się komuś wydarzyło. Przecież to ciągle dzieje się w telewizji, więc dlaczego nie przenieść tego w życie.

Dziecko oglądając telewizję powinno mieć zapewnioną opiekę dorosłego, który komentowałby niektóre, niezrozumiałe dla dziecka sceny, tłumaczyłby, że telewizja swoją drogą

a życie swoją.

Były przypadki, że chłopczyk wszedł pod koła samochodu, a zapytany, czy nie zdawał sobie sprawy co się stanie, powiedział: tatusiu, przecież później mnie poskładasz. Inne dziecko, które wyskoczyło przez okno z wysokiego piętra i przeżyło, pyta mamę: dlaczego nie powiedziałaś mi, że nie umiem latać?

Wpływ mediów na psychikę dziecka jest ogromny. Liczne badania wykazują negatywne skutki oglądania przez dzieci telewizji, oraz gier komputerowych. Objawia się to poprzez stany lękowe, nadpobudliwość ruchową, obojętność, trudności w koncentracji, oraz wzrost agresywności.

Rodzice powinni interesować się tym, jakie programy telewizyjne dziecko ogląda, w jakie gry komputerowe gra, oraz ile czasu poświęca na tego typu rozrywkę. Rodzice powinni sprawować kontrolę nad dziećmi.

Często jednak rodziców nie interesuje, jakie gry posiada dziecko, choć czasami martwi ich fakt, że zbyt długo przebywa z komputerem, czy telewizorem. – Jednak nie alarmują, gdyż wtedy mogą odpocząć. Nie martwią się, że ich dziecko przebywa w nieodpowiednim towarzystwie, czy włóczy się bez celu po ulicach.

Gry komputerowe oraz programy telewizyjne stały się dla rodziców pomocą w wychowaniu dzieci, a jednocześnie świetną propozycją spędzania czasu wolnego. Nie trzeba wychodzić z domu i przygotowywać zabaw dla dzieci. Wystarczy tylko od czasu do czasu kupić nową grę komputerową, aby uzyskać spokój i okazję do odpoczynku.

Bibliografia:

Anderson J., Wilkins R., Żegnaj telewizorku. Jak nauczyć swoją rodzinę rozsądnie korzystać z telewizora, gier komputerowych i Internetu. Przełożył Marek Czekański, Warszawa 2000 r. Wydawnictwo Adamanton.

Danilewska J., Agresja u dzieci 2003 r.